TMMOB Jeoloji Mühendisleri Odası
KAPAK
PDF Olarak Görüntüle
KÜNYE
PDF Olarak Görüntüle
İÇİNDEKİLER
PDF Olarak Görüntüle
SUNUŞ
PDF Olarak Görüntüle
Antarktika Özel Sayı Şunuş
PDF Olarak Görüntüle
Ulusal Kutup Bilim Seferleri
Sinan Yirmibeşoğlu Özgün Oktar Burcu Özsoy
PDF Olarak Görüntüle

Öz: İnsanoğlu 1800`lü yıllara geldiğinde Dünya üzerindeki en son kıta olan Antarktika`yı keşfe ve detaylı incelemeye başladı. Kıtanın keşfinde farklı milletler rol oynasa da Türk bilim insanları tarihi belgelere baktığımızda özellikle 1900`lü yılların sonlarına doğru diğer ülkelerin bilim seferlerine katılara könemli bilimsel araştırmalar gerçekleştirmiştir. Bunlardan en bilinenleri arasında üç değerli bilim insanımızın isimlerinin Kıta`da belirli bölgelere verilmiş olmasıdır; Karaali Kayalıkları, İnan Tepesi ve Tilav Buzdili.

  • kutup bilimleri

  • Antarktika

  • Ulusal Antarktika Bilim Sefer

  • https://data.aad.gov.au/aadc/gaz/scar/. Karaali Rocks, İnan Peak, Tilav Cirque. SCAR Composite Gazetteer of Antarctica. Ağustos 2023

  • Yavaşoğlu, H. H., Karaman, H., Özsoy, B., Bilgi, S., Tutak, B., Gülnerman-Gengeç, A. G., Oktar, Ö. ve Yirmibeşoğlu, S. Site selection of the Turkish Antarctic Research station using Analytic Hierarchy Process. Polar Science, 22, 2019. doi.org/10.1016/j.polar.2019.07.003

  • COMNAP. Antarctic Station Catalogue, 2017. ISBN 978-0- 473-40409-3.

  • Yirmibeşoğlu, S., Oktar, Ö. ve Özsoy, B. Review of Scientific Research Conducted in Horseshoe Island Where Potential Place for Turkish Antarctic Base. International Journal of Environment and Geoinformatics (IJEGEO), 9(4):011-023, 2021. doi.10.30897/ijegeo.1018913

  • https://eies.ats.aq. ATS EIES. Antarctic Projects. Ağustos 2023.

  • Özsoy, B., Yıkılmaz M., Biçer, Ç., Oktar, Ö. ve Yirmibeşoğlu, S. “Turkey’s Scientific Expeditions in Antarctica and Meteorology Station Establishment” Turkey’s Meteorological Policies and Strategies from Past to Present. 187-206, 2020. ISBN 978-605-342-548-9.

  • Bir Yer Bilimcinin Gözünden Antarktika: 7. Ulusal Antarktika Bilim Seferi (TAE-VII)
    Raif Kandemir
    PDF Olarak Görüntüle

    Öz: Kutup bölgeleri dünyamız için özel, aynı zamanda önemli bölgelerdir. İklimi, coğrafyası, canlıları, kaynakları ile kendine has özellikler barındıran kutuplar, gezegenimizin doğal laboratuvarlarıdır. Dünyamızın geleceğini şekillendirecek olan "İklim değişikliği" kavramının izlendiği, zengin mineral ve maden yataklarını barındıran kutup bölgeleri, dünyanın bilimsel, teknolojik, iktisadi ve diplomatik açıdan en önemli odak noktalarıdır.Türk bilim insanları Antarktika kıtasında 1967 yılından beri araştırmalar yapmaktadır. Arktik`teki ilk faaliyetlerin ise 1528`de Osmanlı döneminde başladığı bilinmektedir. 1513 tarihli Piri Reis`in dünya haritasında, Antarktika`ya en yakın bölge olan ve Güney Amerika kıtasının en güneyinde yer alan Ateş Toprakları (Tierra del Fuego) resmedilmiştir. Döneminde bu bölgeye ait tek haritayı çizen Piri Reis 1528 tarihli dünya haritasında, Atlantik Okyanusu`nun kuzeyinde Grönland`ı ve Kanada`nın kuzey doğu kıyılarını da göstermiştir.

  • Antarktika

  • İklim değişikliği

  • Güney Amerika

  • Gürbüz, A. Antarktika’da yerbilimleri. MTA Doğal Kaynaklar ve Ekonomi Bülteni, 29: 23-28. 2020.

  • Dalziel, I. W. D. ve Elliot, D. H. West Antarctica: problem child of Gondwanaland. Tectonics, 1, 3-19, 1982.

  • Şenel, M. ve Yavaşoğlu, H. H. Antarktika’da Araştırma İstasyonu Kurmak için En Uygun Yer Seçimi: Türkiye Örneği. Afyon Kocatepe Üniversitesi Fen ve Mühendislik Bilimleri Dergisi, 20, 015502, 72-82, 2020.

  • Stonehouse, B. Encyclopedia of Antarctica and the Southern Oceans. John Wiley and Sons. ISBN:978-0- 471-98665-2, 2002.

  • Matthews, D. W. The geology of Horseshoe and Lagotellerie Islands, Marguerite Bay, Graham Land. British Antarctic Survey Bulletin 52, 125–154, 1983.

  • Lawver, L., Sloan, B., Barker, D., Ghidella, M., Von Herzen, R., Keller, R., Klinkhammer, G. ve Chin, C. Distributed, active extension in Bransfield basin Antarctic Peninsula: evidence from multibeam bathymetry. GSA Today 6, 1–6, 1996.

  • https://en.wikipedia.org/wiki/Lemaire_Channel. Kasım 2023

  • Yavaşoğlu, H. Bilim. Ulusal Kutup Bilim Seferleri Eğitim Kitabı (Editor: Özsoy, B.), Bölüm-II, 15-23, 2021.

  • https://discoveringantarctica.org.uk/challenges/sustainability/future-of-antarctica/. Kasım 2023

  • https://www.iucn.org/resources/issues-brief/impacts-tourism-antarctica. Kasım 2023

  • https://www.weforum.org/agenda/2023/01/antartica-ecosystems-ice-tourism-damage-environment/. Kasım 2023

  • T.C. Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı. Ulusal Kutup Bilim Stratejisi 2023-2035, 40 s, 2023.

  • PERMAFROST İklim değişiminde zaman ayarlı bir tehdit
    Alper Gürbüz Mustafa Şenkaya
    PDF Olarak Görüntüle

    Öz: Gezegenimizin, kutup bölgeleri başta olmak üzere permafrost barındıran alanlarında küresel ısınmanın neticesinde meydana gelen hızlı değişiklikler, önemli küresel yansımaları olan oldukça karmaşık jeolojik süreçleri de tetikliyor. Barındırdığı sera gazları ve dahası günümüz dünyasında artık yaşamını sürdürmeyen birçok "donmuş" mikroorganizmadan ötürü, çözülen büyük miktarlardaki permafrostun toplumsal bir tehdide dönüşme potansiyeli ise çeşitli disiplinlerden bilim insanlarının üzerinde hem fikir olduğu konuların başında geliyor. Permafrost konusuna özellikle son yıllarda artan bilimsel ilginin temelinde sosyal ve ekolojik açılardan taşıdığı bu önem yatmakta. Yakın zamanda, iklim değişimi ile permafrost çözülmesi arasındaki etkileşimin, devletlerin ve politika yapıcı çevrelerin gündemlerinde kendine daha çok yer bulacağına da kuşku yok. Yerbilimciler ise permafrost çözülmesinin gezegenimiz açısından olası sonuçlarının neler olabileceğini jeolojik geçmişte meydana gelmiş ve canlılar açısından oldukça dramatik sonuçları olmuş pek çok olayın jeolojik kayıtlarından çıkarsayabiliyorlar.

  • permafrost

  • iklim değişimi

  • Alaska

  • van Huissteden, J. Thawing permafrost (Vol. 1143). Springer International Publishing, 2020.

  • Muller, S. W. Permafrost or permanently frozen ground, and related problems: U.S. Engineers Office, Strategic ling. Study Spec. Rept. 62, 136 s., 1943.

  • Muller, S. W. Permafrost; or, permanently frozen ground, and related engineering problems: Ann Arbor, Mich., J. W. Edwards, 231 s., 1947.

  • Çalışkan, O. Permafrost ve Periglasyal Jeomorfoloji, Ankara Üniversitesi Yayınları, 437, Ankara, 2014.

  • Dobinski, W. Permafrost. Earth Sci. Rev. 108, 158–169, 2011.

  • Obu, J. How much of the earth’s surface is underlain by permafrost? J. Geophys. Res. Earth Surf. 126, e2021JF006123, 2021.

  • Oliva, M., Žebre, M., Guglielmin, M., Hughes, P. D., Çiner, A., Vieira, G., ... ve Yıldırım, C. Permafrost conditions in the Mediterranean region since the Last Glaciation. Earth-Science Reviews, 185, 397-436, 2018.

  • Anderson, D. M. Subsurface ice and permafrost on Mars. In Ices in the Solar System, 565-581. Dordrecht: Springer Netherlands, 1985.

  • https://nsidc.org/learn/parts-cryosphere/frozen-ground-permafrost#anchor-1. NSIDC. Frozen Ground and Permafrost. National Snow and Ice Data Center. Ağustos.2023.

  • Heginbottom, J. A., Brown, J., Melnikov, E. S. ve Ferrians Jr, O. J. Circumarctic map of permafrost and ground ice conditions. In Proceedings of the Sixth International Conference on Permafrost, 2, 1132-1136. Wushan Guangzhou, China: South China University of Technology Press, 1993.

  • Wang, C., Wang, Z., Kong, Y., Zhang, F., Yang, K. ve Zhang, T. Most of the northern hemisphere permafrost remains under climate change. Scientific reports, 9(1), 3295, 2019.

  • IPCC. Global Warming of 1.5°C. An IPCC Special Report on the impacts of global warming of 1.5°C above pre-industrial levels and related global greenhouse gas emission pathways, in the context of strengthening the global response to the threat of climate change, sustainable development, and efforts to eradicate poverty [Masson-Delmotte, V., P. Zhai, H.-O. Pörtner, D. Roberts, J. Skea, P.R. Shukla, A. Pirani, W. Moufouma-Okia, C. Péan, R. Pidcock, S. Connors, J.B.R. Matthews, Y. Chen, X. Zhou, M.I. Gomis, E. Lonnoy, T. Maycock, M. Tignor, and T. Waterfield (ed.)]. 616 s., 2019.

  • Chen, Y., Lara, M. J., Jones, B. M., Frost, G. V. ve Hu, F. S. Thermokarst acceleration in Arctic tundra driven by climate change and fire disturbance. One Earth, 4(12), 1718-1729, 2021.

  • Connon R., Devoie É., Hayashi M., Veness T. ve Quinton W. The influence of shallow taliks on permafrost thaw and active layer dynamics in subarctic Canada. J Geophys Res Earth 123(2):281–297, 2018.

  • Mishra, U., Hugelius, G., Shelef, E., Yang, Y., Strauss, J., Lupachev, A., Harden, J.W., Jastrow, J.D., Ping, C.-L. ve Riley, W.J. Spatial heterogeneity and environmental predictors of permafrost region soil organic carbon stocks. Sci. Adv. 7, eaaz5236, 2021.

  • Schädel, C., Schuur, E. A., Bracho, R., Elberling, B. O., Knoblauch, C., Lee, H., ... ve Turetsky, M. R. Circumpolar assessment of permafrost C quality and its vulnerability over time using long-term incubation data. Global Change Biology, 20(2), 641-652, 2014.

  • Schuur, E. A., McGuire, A. D., Schädel, C., Grosse, G., Harden, J. W., Hayes, D. J., ... ve Vonk, J. E. Climate change and the permafrost carbon feedback. Nature, 520(7546), 171-179, 2015.

  • MacDougall, A. H., Zickfeld, K., Knutti, R. ve Matthews, H. D. Sensitivity of carbon budgets to permafrost carbon feedbacks and non-CO2 forcings. Environmental Research Letters, 10(12), 125003, 2015.

  • Burke, E. J., Ekici, A., Huang, Y., Chadburn, S. E., Huntingford, C., Ciais, P., ... ve Krinner, G. Quantifying uncertainties of permafrost carbon–climate feedbacks. Biogeosciences, 14(12), 3051-3066, 2017.

  • Lowe, J. A. ve Bernie, D. The impact of Earth system feedbacks on carbon budgets and climate response. Philosophical Transactions of the Royal Society A: Mathematical, Physical and Engineering Sciences, 376 (2119), 20170263, 2018.

  • Hjort, J., Streletskiy, D., Doré, G., Wu, Q., Bjella, K. ve Luoto, M. Impacts of permafrost degradation on infrastructure. Nature Reviews Earth & Environment, 3(1), 24-38, 2022.

  • https://climate.mit.edu/explainers/permafrost. McGee, D., Gribkoff, E. Permafrost. MIT Climate Portal (CC BY-NC-SA 4.0). Ağustos 2023.

  • Froese, D. G., Westgate, J. A., Reyes, A. V., Enkin, R. J. ve Preece, S. J. Ancient permafrost and a future, warmer Arctic. Science, 321(5896), 1648-1648, 2008.

  • Christie, A. Blast from the Past: Pathogen Release from Thawing Permafrost could lead to Future Pandemics. Cambridge Journal of Science & Policy, 2 (2), 1-8, 2021.

  • Yarzábal, L. A., Salazar, L. M. B. ve Batista-García, R. A. Climate change, melting cryosphere and frozen pathogens: Should we worry…?. Environmental Sustainability, 4(3), 489-501, 2021.

  • Rigou, S., Santini, S., Abergel, C., Claverie, J. M. ve Legendre, M. Past and present giant viruses diversity explored through permafrost metagenomics. Nature Communications, 13(1), 5853, 2022.

  • Wu, R., Trubl, G., Taş, N. ve Jansson, J. K. Permafrost as a potential pathogen reservoir. One Earth, 5(4), 351-360, 2022.

  • DeConto, R. M., Galeotti, S., Pagani, M., Tracy, D., Schaefer, K., Zhang, T., ... ve Beerling, D. J. Past extreme warming events linked to massive carbon release from thawing permafrost. Nature, 484(7392), 87-91, 2012.

  • Randers, J. ve Goluke, U. An earth system model shows self-sustained thawing of permafrost even if all man-made GHG emissions stop in 2020. Scientific Reports, 10(1), 18456, 2020.

  • Comyn-Platt, E., Hayman, G., Huntingford, C., Chadburn, S. E., Burke, E. J., Harper, A. B., ... ve Sitch, S. Carbon budgets for 1.5 and 2 C targets lowered by natural wetland and permafrost feedbacks. Nature Geoscience, 11(8), 568-573, 2018.

  • Zachos, J. C., Dickens, G. R. ve Zeebe, R. E. An early Cenozoic perspective on greenhouse warming and carbon-cycle dynamics. Nature, 451(7176), 279-283, 2008.

  • Buzul İzostatik Dengeleme (GIA) ve Horseshoe Adası`nda (Batı Antarktika Yarımadası) Bulunan Yükselmiş Basamaklı Kıyı Yapılarının Önemi
    Mehmet Korhan Erturaç
    PDF Olarak Görüntüle

    Öz: Dünyamız tarihi boyunca önemli değişiklikler geçirmiştir, bunlardan, nispeten genç dönemlerindeki, en belirgini ise sıcak-soğuk dönem döngüleridir. Buzul Çağı olarak adlandırdığımız, günümüze göre soğuk dönemlerde, yüzlerce metre kalınlıktaki buzul kütleleri ilerleyerek Kuzey Yarımküre`de önemli alanları örtmüş, günümüzdeki buzul arası dönemlerde de eriyerek Kuzey Kutup Dairesi`nde kalankara alanlarına (Kanada Kuzeyi ve Grönland gibi) çekilmişlerdir. Bu sürecin bir sonucu olarak okyanuslarda deniz seviyesi ~120 m düşmüş ve yer yüzeyi buzullaşan bölgelerde devasa bir yüke maruz kalmıştır. Buzul çağlarındaki bu kütle değişimleri, kabuk üzerindeki yükü artırmış, yerin çekim alanını ve dönüş hızının dahi değişmesiyle sonuçlanmıştır.

  • Buzul Çağı

  • Horseshoe Adası

  • Buzul İzostatik Dengeleme

  • Whitehouse P. L. Glacial isostatic adjustment modelling: historical perspectives, recent advances, and future directions. Earth Surface Dynamics, 6(2), 401-429, 2018.

  • Shepherd A., Ivins E., … (IMBIE Teams). Mass balance of the Antarctic Ice Sheet from 1992 to 2017”. Nature. 558 (7709): 219–222, 2018.

  • Stammerjohn S. E. ve Scambos T. A. Warming reaches the South Pole. Nature Climate Change. 10 (8): 710–711, 2020.

  • Greene C. A., Gardner A. S., Schlegel N. J. ve Fraser A. D. Antarctic calving loss rivals ice-shelf thinning. Nature, 609(7929), 948-953.24, 2022.

  • Paxman Guy J. G., … “Inference of the Timescale‐ Dependent Apparent Viscosity Structure in the Upper Mantle Beneath Greenland.” AGU Advances 4.2,e2022AV000751, 2023.

  • Slater T., Hogg A. E. ve Mottram R. Ice-sheet losses track high-end sea-level rise projections. Nature Climate Change. 10 (10): 879–881, 2020.

  • Verleyen E., Hodgson D. A., Milne G. A., Sabbe K. ve Vyverman W. Relative sea-level history from the Lambert Glacier region, East Antarctica, and its relation to deglaciation and Holocene glacier readvance, Quaternary Res., 63, 45–52, 2005.

  • Kingslake J., Scherer R. P., Albrecht T., Coenen J., Powell R. D., Reese R., ... ve Whitehouse P. L. Extensive retreat and re-advance of the West Antarctic Ice Sheet during the Holocene. Nature, 558(7710), 430-434, 2018.

  • Ivins E. R., Raymond C. A. ve James T. S. The influence of 5000 year-old and younger glacial mass variability on present-day crustal rebound in the Antarctic Peninsula. Earth Planets and Space 52, 1023–1029, 2000.

  • Bentley M. J., Hodgson D. A., Smith J. A. ve Cox N. J. Relative sea level curves for the south Shetland islands and marguerite bay, Antarctic Peninsula. Quaternary Science Reviews, 24(10-11), 1203-1216, 2005.

  • Fretwell P. T., Hodgson D. A., Watcham E. P., Bentley M. J. ve Roberts S. J. Holocene isostatic uplift of the South Shetland Islands, Antarctic Peninsula, modelled from raised beaches. Quaternary Science Reviews, 29(15-16), 1880-1893, 2010.

  • Bentley M. J., Johnson J. S., Hodgson D. A., Dunai T., Freeman S. P. H. T. ve Cofaigh C. Ó. Rapid deglaciation of Marguerite Bay, western Antarctic Peninsula in the early Holocene. Quaternary Science Reviews, 30(23- 24), 3338-3349, 2011.

  • Simms A. R., DeWitt R., Kouremenos P. ve Drewry A. M. A new approach to reconstructing sea levels in Antarctica using optically stimulated luminescence of cobble surfaces. Quaternary Geochronology, 6, 50– 60, 2011.

  • Simms A. R., Bentley M. J., Simkins L. M., Zurbuchen J., Reynolds L. C., DeWitt R. ve Thomas E. R. Evidence for a “Little Ice Age” glacial advance within the Antarctic Peninsula–Examples from glacially-overrun raised beaches. Quaternary Science Reviews, 271, 107195, 2021.

  • Johnson J. S., Venturelli R. A., Balco G., Allen C. S., Braddock S., Campbell S. ve Woodward J. Existing and potential evidence for Holocene grounding line retreat and readvance in Antarctica. The Cryosphere, 16(5), 1543-1562, 2022.

  • Pittard M. L., Whitehouse P. L., Bentley M. J. ve Small D. An ensemble of Antarctic deglacial simulations constrained by geological observations. Quaternary Science Reviews, 298, 107800, 2022.

  • van der Wal W., Barletta V., Nield G. ve van Calcar C. Glacial isostatic adjustment and post-seismic deformation in Antarctica. Geological Society, London, Memoirs, 56, 315-341, 2022.

  • Rovere A., Raymo M. E., Vacchi M., Lorscheid T., Stocchi P., Gomez-Pujol L., ... ve Hearty P. J. The analysis of Last Interglacial (MIS 5e) relative sea-level indicators: Reconstructing sea-level in a warmer world. Earth-Science Reviews, 159, 404-427, 2016.

  • Oxford J. D., Forbes D. L. ve Jennings S. C. Organizational controls, typologies and time scales of paraglacial gravel-dominated coastal systems. Geomorphology, 48(1-3), 51-85, 2002.

  • Matthews D. W. The geology of Horseshoe and Lagotellerie Islands, Marguerite Bay, Graham Land. British Antarctic Survey Bulletin 52, 125–154, 1983.

  • Rhee H. H., Lee M. K., Seong Y. B., Hong S., Lee J. I., Yoo K. C. ve Yu B. Y. Timing of the local last glacial maximum in Terra Nova Bay, Antarctica defined by cosmogenic dating. Quaternary Science Reviews, 221, 105897, 2019.

  • Simkins L. M., DeWitt R., Simms A. R., Briggs S. ve Shapiro R. S. Investigation of optically stimulated luminescence behavior of quartz from crystalline rock surfaces: a look forward. Quaternary Geochronology, 36, 161–173, 2016.

  • Souza P. E., Sohbati R., Murray A. S., Clemmensen L. B., Kroon A. ve Nielsen L.Optical dating of cobble surfaces determines the chronology of Holocene beach ridges in Greenland. Boreas, 50, 606–618, 2021.

  • Hong S., Lee M. K., Seong Y. B., Owen L. A., Rhee H. H., Lee J. I. ve Yoo K. C. Holocene sea-level history and tectonic implications derived from luminescence dating of raised beaches in Terra Nova Bay, Antarctica. Geosciences Journal, 25(3), 283-

  • Antarktika Gölleri
    Şevval Yalçinkaya Bay
    PDF Olarak Görüntüle

    Öz: Dünyanın güney yarım küresinde bulunan Antarktika kıtasının yaklaşık %98`i buz örtüsüyle kaplı olup dünyadaki buzulların %90`ı bu kıtada bulunmaktadır (Şekil 1). Kıtanın kıyı bölgelerinde buzdan arınmış alanlar mevcuttur. İç kesimlerde yıl boyunca ortalama sıcaklık -57°C olup, kış mevsimlerinde en düşük sıcaklık -90°C’dir. Kıyı kesimler iç kısımların aksine daha sıcaktır ve kıyı kesimlerde yaz aylarında maksimum sıcaklık -2°C ile -8°C arasında değişir. Antarktika yağış alma özellikleri itibariyle bir çöl olarak değerlendirilmektedir. Kıyı bölgelerinde yıllık ortalama yağış miktarı sadece 166 mm`dir. İç kısımlara doğru gidildiğinde ise yıllık ortalama yağış miktarı daha da azalmaktadır. Soğuk olması nedeniyle de kar kütlesi erimez.

  • göl

  • Antartika

  • https://www.coolantarctica.com/gallery/scenic/views_ of_antarctica.php

  • https://www.bas.ac.uk/about/antarctica/the-antarctic-treaty/

  • Leach J. H. ve Herron R. C. A review of lake habitat classification. The Development of an aquatic habitat classification system for lakes, 27-58, 1992.

  • Fountain A. G., Levy J. S., Gooseff M. N. ve Van Horn D. The McMurdo Dry Valleys: a landscape on the threshold of change. Geomorphology, 225, 25-35, 2014.

  • Laybourn-Parry J. A. Protozoan plankton ecology. Springer Science & Business Media. 1992.

  • Bayraktar C. Kutup Bilimleri Anksiklopedisi, Yaşam bilimleri, 94, 2023.

  • Hooward-Willias C. ve Vincent W. F. Microbial communities in southem Victoria Land streams (Antarctica) I. Photosynthesis. Hydrobiologia, 172, 27-38, 1989.

  • Hawes I. Eutrophication and vegetation development in maritime Antarctic lakes. In Antarctic ecosystems: ecological change and conservation. S. 83-90, Springer Berlin Heidelberg, 1990.

  • Gore D. B., Pickard J., Baird A. S. ve Webb J. A. Glacial Crooked Lake, Vestfold Hills, East Antarctica. Polar Record, 32, 19-24, 1996.

  • Fielding C. R. ve Webb J. A. Sedimentology of the Permian Radok Conglomerate in the Beaver Lake area of MacRobertson Land, East Antarctica. Geological Magazine, 132, 51-63, 1995.

  • Davies B. J., Hambrey M. J., Glasser N. F., Holt T., Rodés A., Smellie J. L., ... ve Blockley S. P. Ice-dammed lateral lake and epishelf lake insights into Holocene dynamics of Marguerite trough ice stream and George VI ice shelf, Alexander island, Antarctic peninsula. Quaternary Science Reviews, 177, 189-219, 2017.

  • Wright A. ve Siegert M. J. The identification and physiographical setting of Antarctic subglacial lakes: An update based on recent discoveries. Antarctic subglacial aquatic environments, 192, 9-26, 2011.

  • https://www.britannica.com/place/Lake-Vostok. Rafferty J. P. Lake Vostok. Encyclopedia Britannica. Şubat 2023.

  • Tagliasacchi E. Kutup Bilimleri Anksiklopedisi, cilt 2.Yaşam bilimleri, 404, 2023.

  • Fricker H. A., Scambos T., Bindschadler R. ve Padman L. An active subglacial water system in West Antarctica mapped from space. Science, 315(5818), 1544-1548, 2007.

  • Toner J. D., Catling D. C., ve Sletten R. S. The geochemistry of Don Juan Pond: Evidence for a deep groundwater flow system in Wright Valley, Antarctica. Earth and Planetary Science Letters, 474, 190-197, 2017.

  • Pienitz R., Doran P. T. ve Lamoureux S. F. Origin and geomorphology of lakes in the polar regions. Polar lakes and rivers: limnology of Arctic and Antarctic aquatic ecosystems, 25-41, 2008.

  • Antarktik Mikrometeoritler
    Taki Sönmez Namik Aysal
    PDF Olarak Görüntüle

    Öz: Dünya`ya her yıl ortalama 10-2000 µm boyutları arasında, 40.000 ton kozmik toz gelmektedir [1,2].Yeryüzüne kadar ulaşabilen, mikroskobik boyuttaki bu tanecikler, "Kozmik Toz", "Mikrometeorit", "Yıldız Tozu" gibi isimler alır (Şekil 1).Mikrometeoritler basit olarak, birkaç yüz mikron boyutlarında, genellikle silikat minerallerinden ve camsı fazlardan bazen de sülfat, sülfit ve metallerden oluşan Dünya dışı malzemeler olarak tanımlanabilir. Bu taneler aynı meteoritlerde olduğu gibi; Ay, Mars ve Asteroit kuşağından gelmektedir. Meteoritlerden farklı olarak ise diğer gezegenlerden ve "Kuyruklu Yıldızlardan da" örnekleri yeryüzüne ulaştırabilmektedir. Mikrometeoritler, hem boyutlarından dolayı, hem daha bol bulunmalarından dolayı hem de kimyasal bileşimlerinin meteoritlerden farklı olması nedeniyle meteoritlerden farklı bir çalışma konusu olarak değerlendirilir.

  • Mikrometeorit

  • Antartika

  • kozmik toz

  • Love S. G. ve Brownlee D. E. A direct measurement of the terrestrial mass accretion rate of cosmic dust. Science. 262, 550-553, 1993.

  • Rubin A. E. ve Grossman J. N., Meteorite and meteoroid: New comprehensive definitions. Meteoritics & Planetary Science 45, Nr 1, 114–122, 2010.

  • Genge M. J., Engrand C., Gounelle M. ve Taylor S. The classification of micrometeorites. Meteoritics & Planetary Science 43, Nr 3, 497–515, 2008.

  • Murray J. ve Renard A. F. Mineral Substances of Terrestrial and Extraterrestrial Origin in Deep-sea Deposits. Chapter 5 in: Report of the Scientific Results of the Voyage of H.M.S., 1891.

  • M. Maurette, C. Olinger, M. Christophe Michel-Levy, G. Kurat, M. Pourchet, F. Brandstätter & M. Bourot-Denise. A collection of diverse micrometeorites recovered from 100 tonnes of Antarctic blue ice. Nature 351, pages 44–47, 1991.

  • Duprat J., Engrand C., Maurette M., Kurat G., Gounelle M. ve Hammer C. Micrometeorites from Central Antarctic snow: The CONCORDIA collection. Advances in Space Research 39, 605–611, 2007.

  • Badjukov D. D., Brandstatter F., Raitala J. ve Kurat G. Basaltic micrometeorites from the Novaya Zemlya glacier. Meteoritics & Planetary Science, 45, Nr 9, 1502– 1512, 2010.

  • Akulov N. I., Pavlov L. A., Antipin E. V. Geochemical Peculiarities of Micrometeorites in Bottom Sediments of Lake Baikal. Doklady Earth Sciences, 454, Part 2, 193–198, 2014.

  • Gounelle M., Engrand C., Maurette M., Kurat G., MCkeegan K. D. ve Brandstƒtter F. Small Antarctic Micrometeorites: A Mineralogical and In Situ Oxygen Isotope Study. Meteoritics & Planetary Science 40, Nr 6 917- 932, 2005.

  • Herzog G. F., Xue S. , Hall G. S., Nyquist L. E., Shih C. Y., Wiesmann H. ve Brownlee D. E. Isotopic and Elemental Composition of Iron, Nickel, And Chromium In Type I Deep-Sea Spherules: Implications For Origin And Composition of The Parent Micrometeoroids. Geochimica Et Cosmochimica Acta, 63, 1443-1457, 1999.

  • Taylor S., Alexander C. M. O’D., Delaney J., Ma P., Herzog G. F. ve Engrand C. Isotopic fractionation of iron, potassium, and oxygen in stony cosmic spherules: Implications for heating histories and sources. Geochimica et Cosmochimica Acta, 69, 2647–2662, 2005.

  • Taylor S., Lever J. H., ve Harvey R. P. Numbers, types and compositions of an unbiased collection of cosmic spherules. Meteoritics & Planetary Science, 35, 651– 666, 2000.

  • Blanchard M. B., Brownlee D. E., Bunch T. E., Hodge P. W. ve Kyte F. T. Meteoroid ablation spheres from deep sea sediments. Earth Planet. Sci. Lett., 46, 178- 90, 1980.

  • Brownlee D. E., Bates B., ve Schramm L. The elemental composition of stony cosmic spherules. Meteor. Planet. Sci. 32, 157–175, 1997.

  • Kurat G., Koeberl C., Presper T., Brandstätter F. ve Maurette M. Petrology and Geochemistry of Antarctic Micrometeorites. Geochimica et Cosmochimica Acta, 58, 3879-3904, 1994.

  • Folco L. Ve Cordier C. Mcrometeorites. EMU Notes in Mineralogy, Vol. 15 (2015), Chapter 9, 253–297.

  • https://www.newscientist.com/

  • https://www.bellmuseum.umn.edu/blog/city-star-dust-micrometeorites/

  • https://hackaday.com/2019/08/21/fantastic-mic-rometeorites-and-where-to-find-them/

  • https://www.micrometeorites.org/galerie

  • SAYI TAM DOSYASI
    PDF Olarak Görüntüle